หนึ่งเดียว ลูกหลานตระกูลทองเอียบเช็งเม้งเซ่นไหว้บรรพบุรุษวันไหว้ขนมบัวลอย

หนึ่งเดียว ลูกหลานตระกูลทองเอียบ เช็งเม้งเซ่นไหว้บรรพบุรุษก่อนสิ้นปีหนึ่งเดียวในตรัง ซึ่งตรงกับวันไหว้ขนมบัวลอย เทศกาลตังโจ่ย หรือ เทศกาลฤดูหนาว ของประเทศจีน ปฏิบัติสืบทอดกันมากว่า 200 ปี

หนึ่งเดียว วันที่ 22 ธันวาคม 2562 เวลา 10.30 น. ตรงกับวันตรงกับวันอาทิตย์ แรม 11 ค่ำ เดือน 1 ปีกุน  ซึ่งตรงกับเทศกาลตังโจ่ย หรือ เทศกาลฤดูหนาว ของประเทศจีน แต่คนไทยมักจะคุ้นชินกับเทศกาลไหว้ขนมบัวลอย เป็นวันสำคัญของตระกูลทองเอียบ หรือแซ่เอียบ  แห่งบ้านหินคอกควาย ต.บ้านนา อ.ปะเหลียน จ.ตรัง

ซึ่งเป็นชุมชนเก่าแก่ของคนไทยเชื้อสายจีนจากมณฑลไหหลำ โดยมีนายกิ้ม แซ่เอียบ ได้อพยพมาอยู่หมู่บ้านหินคอกควาย ประกอบอาชีพประมงในการหาเลี้ยงครอบครัว ด้วยการทำโป๊ะดักปลา บริเวณปากแม่น้ำอำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง ก่อนปี พ.ศ.2348 มีบุตร 9 คน คือ นายลิ้ม แซ่เอียบ นางย้วน แซ่เอียบ นายเหมา แซ่เอียบ นายผัด แซ่เอียบ นายซ้าย แซ่เอียบ นายหยน แซ่เอียบ นางดี แซ่เอียบ นางด้าย แซ่เอียบ และนางเห๊ว แซ่เอียบ

โดยนายกิ้ม แซ่เอียบได้สั่งสอนการประกอบพิธีการไหว้บรรพบุรุษ ที่เสียชีวิตด้วยการตั้งอาหารคาวหวานหน้าหลุมฝังศพ หรือการเช็งเม้ง ทุกปี โดยยึดถือเทศกาลตังโจ่ย หรือวันไหว้ขนมบัวลอยเป็นวันประกอบพิธีดังกล่าว และทำเช่นนี้ร่วม 200 ปี แล้ว

ความแปลกของพิธีการเช็งเม้งของตระกูลทองเอียบ หรือแซ่เอียบ นั้นคือ การตั้งเครื่องเซ่นไหว้ไว้เพียงที่เดียวคือจะตั้งไว้ที่หลุมศพของนายกิ้ม แซ่เอียบ เท่านั้น ส่วน พี่น้อง ลูก หลานของนายกิ้ม แซ่เอียบ ที่เสียชีวิตก็จะนำมาฝังใกล้ๆกัน แต่จะไม่มีการตั้งเครื่องไหว้แต่อย่างใด

ลูกหลานที่มาเช็งเม้งต่างก็ นำอาหารคาวหวาน เครื่องเซ่นไหว้ เสื้อผ้า กระดาษเงินกระดาษทอง ฯ มาก็ต้องเอามาจัดวางไว้ที่หลุมของนายกิ้ม แซ่เอียบ  ส่วนหลุมศพอื่นๆ ลูกหลานจะตั้งน้ำชา เหล้าพร้อมจุดธูปเทียน เพื่อเชิญดวงวิญาณให้ไปร่วมรับเครื่องเซ่นไหว้ที่หลุมของนายกิ้ม แซ่เอียบด้วยกัน

ทางด้านเจียง ทองเอียบ หรือ (ไว) อายุ 62 ปี อยู่บ้านเลขที่ 84 หมู่ 3 ต.บ้านนา อ.ปะเหลียน จ.ตรัง ทายาทรุ่นที่ 4 กล่าว ตนเองก็ได้สืบทอดการเช็งเม้งจากบรรพบุรุษมาโดยตลอดและทำกันมาทุกปี ซึ่งจากการบอกเล่าของบรรพบุรุษคือนายกิ้ม แซ่เอียบ ว่า ตนเองมาจากเกาะไหหลำ จีนแผ่นดินใหญ่  ที่เกาะไหหลำ จะมีการเช็งเม้งในช่วงนี้เพราะถ้ารอไปถึงฤดูแล้ง(เดือนห้า)จะแห้งแล้งมาก หาผลไม้ ข้าวปลาอาหารมาประกอบพิธีได้ยาก

ช่วงนี้กำลังเข้าสู่ฤดูหนาวผลไม้ อาหารคาวหวานพอหามาเซ่นไหว้ได้ ซึ่งตรงกับเทศกาลตังโจ่ย หรือ เทศกาลฤดูหนาว ของประเทศจีน หรือวันไหว้ขนมบัวลอย ซึ่งการเช็งเม้งจะเริ่มจากการนำอาหารเครื่องเซ่นไหว้ไปตั้งและไหว้ที่หลุมนายกิ้ม แซ่เอียบ (บ้านออกหินคอกควาย)

ก่อนเสร็จแล้วลูกหลายจึงมาเซ่นไหว้ให้กับบรรพบุรุษรุ่นต่อมา คือนายลิ้ม แซ่เอียบและลูกหลาน โดยจะตั้งเครื่องเซ่นไหว้เพียงหลุมศพเดียวเท่านั้นส่วนหลุมศพอื่นๆ ก็ให้ตั้งเหล้า น้ำชาและจุดธูปเทียนเพื่อเชิญดวงวิญาณมาร่วมรับเครื่องเซ่นไหว้ที่หลุมศพนายลิ้ม แซ่เอียบ

และที่สำคัญมันเป็นกุศโลบายของนายกิ้ม แซ่เอียบ  คือการให้ลูกหลานมีความรัก มีความสามัคคี กลมเกลียว ร่วมใจเป็นหนึ่ง เพราะถ้าต่างคนต่างเซ่นไหว้ที่หลุมศพของบรรพของบุรุษของตนเองนานๆไปลูกหลานจะไม่รู้จักกันและจะไม่ เคารพ ไม่สามัคคีกัน เมื่อเสร็จพิธีเซ่นไหว้แล้วลูกหลานจะต้องอยู่ร่วมรับประทานอาหารด้วยกัน เพื่อเป็นการแสดงให้บรรพบุรุษได้เห็นว่าลูกหลานยังกินข้าวหม้อเดียวกัน ยังเคารพกัน รักกัน สามัคคีกัน แล้วดวงวิญญาณของบรรพบุรุษจะมีความสุข ส่งผลให้ลูกหลานมีความเจริญ รุ่งเรือง และมีความสุขตลอดปี