พระนครศรีอยุธยา- กรมศิลปากรเตรียมบูรณะเพนียดคล้องช้าง สถานที่ถ่ายทำอีกฉากหนึ่งในบุพเพสันนิวาส พ่อเดื่อสะกดคนดูโชว์ลีลาแม่ไม้มวยไทย วังช้างระดมหมอช้างถอนอาถรรพ์ หวังเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัดฯ
นายอรุณศักดิ์ กิ่งมณี ผู้อำนวยการสำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา เปิดเผยว่า สำนักงานศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา เตรียมที่จะดำเนินการอนุรักษ์และพัฒนาเพนียดแห่งนี้ โดยใช้งบประมาณ 30 ล้านบาท โดยจะมีพิธีบวงสรวงในวันที่ 7 พ.ค.นี้ เวลา 09.00 น. มีพระมหาราชครูพิธีศรีวิสุทธิคุณเป็นผู้ประกอบพิธี และมีหมอช้างจากจังหวัดสุรินทร์มาร่วมด้วย
ทั้งนี้ เพนียดคล้องช้าง ตั้งอยู่หมู่ที่ 3 ทุ่งทะเลหญ้า ต.สวนพริก อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา เป็นสถานที่สำหรับการจับช้างหน้าพระที่นั่ง แต่เดิมเคยใช้พื้นที่ข้างพระราชวังจันทรเกษม จนถึงสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิจึงย้ายมาที่ที่ตั้งอยู่ในปัจจุบันในสมัยกรุงศรีอยุธยา ช้าง เป็นสัตว์ที่มีความสำคัญสูงมาก เป็นพาหนะของชนชั้นสูงสำหรับพระราชดำเนินทางบก และเป็นเหมือนรถถังหรือ เครื่องมือสำคัญในการนำลี้พลเข้าต่อสู้กับข้าสึก ยิ่งถ้าเป็นช้างเผือก สิ่งมงคลคู่บารมีของพระมหากษัตริย์ด้วยแล้ว พระองค์ก็จะโปรดเกล้าฯให้นำมาเลี้ยง และประดับยศศักดิ์ให้ด้วย พระมหากษัตริย์ในสมัยกรุงศรีอยุธยา จะเสด็จมาทอดพระเนตรการคล้องช้างด้วยเสมอ เพราะนอกจากจะเป็นขั้นตอนในการคัดเลือกช้างแล้ว ยังเป็นมหรสพชนิดหนึ่งอีกด้วย ปัจจุบันเพนียดคล้องช้างมีสภาพชำรุดเสียหายตามกาลเวลา แม้ว่าจะเคยมีการบูรณะมาหลายครั้งก็ตาม
นายอิทธิพันธ์ ขาวละมัย ผู้จัดการทั่วไปวังช้างอยุธยาแลเพนียด เปิดเผยว่า การประกอบพิธีในวันดังกล่าว จะเป็นการบวงสรวงตามวิชาโบราณ มีการสวดถอน ถอนอาถรรพ์ เพื่อขออนุญาตสิ่งศักดิ์สิทธิ์ บูรพมหากษัตราธิราชเจ้า เจ้ากรมคชบาล เหล่าทหารกล้า และวิญญาณอันศักดิ์สิทธิ์ ในครั้งนี้ นายคมสัน เจริญอาจ ปลัดจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผู้แทนผู้ว่าราชการจังหวัดพระนครศรีอยุธยา จะเป็นประธาน ร่วมกับ ข้าราชการกรมศิลปากร การประกอบพิธีถอนอาถรรพ์นั้น ตามความเชื่อของชาวช้าง โดยหมอช้างจากจังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดชัยภูมิ ผู้สืบทอดวัฒนธรรมการจับช้างของประเทศ รุ่นสุดท้าย ร่วมทำพิธีเซ่นไหว้ประกำ ทำพิธีเสี่ยงทาย และขอขมาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อขออนุญาต ทำการถอนเสาตะลุง เบญจพาศ และทำพิธีสวดถอน โดยพระสงฆ์ ผู้ชำนาญเวทย์ จากสำนักวัดสะแก อ.อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา โดย นายลายทองเหรียญ มีพันธ์ ประธานมูลนิธิพระคชบาล (หมอช้างชั้นสะดำ) ทำพิธีเชิญปะกำ ขึ้นหลังช้าง โดยหมอช้างจังหวัดสุรินทร์ และหมอช้าง จังหวัดชัยภูมิร่วมอัญเชิญ ขึ้นหลังช้าง พลาย 10 เชือก จากศาลปะกำ ในหมู่บ้านช้าง ไปยังมณฑลพิธีกลางเพนียด ศาลพระเทวกรรม จากนั้นพระมหาราชครูพิธีศรีวิสุทธิคุณ ประธานพราหมณ์หลวง อ่านโองการบูชาเทพยาดา พระเทวกรรม สิ่งศักสิทธิ์ เพื่อขออนุญาต ถอนเสาตะลุง และบุรณะเพนียดคล้องช้าง ซึ่งจะมีพิธีเซ่นไหว้ประกำ โดยหมอช้างเสี่ยงทายคางไก่ ตามโบราณประเพณีชาวช้าง จากนั้นก็จะทำการขุดดินโคนเสา และใช้ช้างพลายยกเสาตะลุงขึ้น ซึ่งนับเป็นพิธีโบราณที่หาชมได้ยาก ซึ่งหลังจากบูรณะแล้วทางวังช้างอยุธยาแลเพนียด การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยพระนครศรีอยุธยา ก็จะร่วมหารือกับอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เพื่อจัดกิจกรรมและเชิญชวนให้ประชาชนมาเที่ยวชมเพนียด เนื่องจากบริเวณนี้เป็นสถานที่ถ่ายทำฉากหนึ่งในละครดังบุพเพสันนิวาส ฉากที่พ่อเดื่อมาซ้อมมวย อีกทั้งยังมีภาพยนต์ประวัติศาสตร์หลายเรื่องมาถ่ายทำ จึงอยากให้ประชาชนและนักศึกษามาเรียนรู้เรื่องราวความเป็นอยู่ของช้างต่อไป
