ชวนเที่ยว ‘พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหิน เหมืองแม่เมาะ’ แหล่งเรียนรู้พลังงาน ที่สร้างความสุขและสนุกไปพร้อม ๆ กัน

หน้าหนาวแบบนี้ ใคร ๆ ก็จัดทริปขึ้นเหนือ เพื่อสัมผัสอากาศหนาวเย็น ชื่นชมธรรมชาติ และพรรณไม้ดอกนานาชนิด ‘ลำปาง’ เมืองรถม้า เป็นหนึ่งในจุดหมายของหลาย ๆ คน โดยเฉพาะในช่วงเดือนพฤศจิกายน ที่มี “เทศกาลท่องเที่ยวแม่เมาะ” ซึ่งกลายเป็นหนึ่งในเทศกาลประจำภาคเหนือ ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวให้ไปเยือนเมืองเขลางค์นครแห่งนี้ ช่วยสร้างรายได้ให้ชุมชน และกระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยวให้ จ.ลำปาง  โดยปีนี้ จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 15 ระหว่างวันที่ 22-24 พฤศจิกายน ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นไปอย่างสนุกสนานประทับใจ

ที่เหมืองแม่เมาะ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จ.ลำปาง นี้ ได้รับการพัฒนาพื้นที่และดูแลสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างดี จนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยววิวเหมืองแบบพาโนรามา ที่ใครไม่เคยไป ก็คาดไม่ถึง  นอกจากนี้ ยังมีแหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน สำหรับทุกเพศ ทุกวัย ซึ่งไม่ได้มีแต่ความรู้ ที่ทำให้ทุกคนทึ่ง แต่ยังสอดแทรกความสนุกสนาน ด้วยกิจกรรมหลากหลาย ณ ‘พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษา (เหมืองแม่เมาะ) เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว จ.ลำปาง’

พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษา เหมืองแม่เมาะฯ ก่อตั้งด้วยวัตถุประสงค์ที่ต้องการมอบความรู้เพื่อให้ทุกคนตระหนักถึงความสําคัญของพลังงานจากถ่านหิน ที่มีต่อความมั่นคงด้านพลังงานของประเทศ เข้าใจถึงกระบวนการผลิตกระแสไฟฟ้า ของโรงไฟฟ้าแม่เมาะ และมาตรการในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชนอย่างใส่ใจ รวมถึงการดูแลและพัฒนาชุมชน เพื่อสามารถอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน ตั้งอยู่ในสวนพฤกษชาติ บริเวณปากบ่อเหมืองถ่านหินลิกไนต์ ซึ่งเป็นแหล่งทรัพยากรธรรมชาติถ่านหินขนาดใหญ่

พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษา เหมืองแม่เมาะฯ เป็นพิพิธภัณฑ์ที่ทันสมัย และใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ภายนอกมีการจัดพรรณไม้ต่าง ๆ ให้นักท่องเที่ยวเดินชม สัมผัสบรรยากาศอย่างเต็มอิ่ม เหมาะสำหรับครอบครัว ที่จะใช้เวลาในวันหยุดร่วมกัน หรือจะไปเป็นหมู่คณะ กับโรงเรียน/องค์กร หน่วยงาน ก็ได้เช่นกัน แต่ควรจองล่วงหน้า  ส่วนด้านใน มีการแบ่งโซนนิทรรศการต่าง ๆ ออกเป็น 7 โซน ดังนี้

โซน 1 : นิทรรศการชั่วคราวและนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ

นำเสนอพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจที่สำคัญใน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ด้านพลังงาน ผู้ทรงบุกเบิกกิจการพลังงานของไทย ซึ่งมีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ และส่งผลต่อความมั่นคงของไทย การสำรวจและทรงให้สงวนถ่านหิน ไว้สำหรับใช้ในราชการไทย เป็นการวางรากฐานด้านพลังงานไทยโซน 2 : จักรวาล โลก และถ่านหิน

กำเนิดจักรวาลจากเหตุการณ์ระเบิดครั้งใหญ่ สู่การรวมตัวกันของมวลสารและพลังงานมหาศาล กลายเป็นดวงดาว กาแล็กซี และ “โลก” ของเรา ความเปลี่ยนแปลงกว่าหลายพันล้านปี จนเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด วิวัฒนาการเหล่านี้เอง ที่ทำให้เกิดทรัพยากรธรรมชาติ กลายเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญของโลกในเวลาต่อมาคือ “ถ่านหิน”โซน 3 : จากผืนน้ำและแผ่นดิน

แอ่งแม่เมาะ จ.ลำปาง เป็นแหล่งถ่านหินลิกไนต์ที่สำคัญของประเทศไทย ฟอสซิลสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์หลากหลายชนิด เป็นหลักฐานสำคัญในการศึกษาความเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยาของพื้นที่แห่งนี้ บ่งชี้ถึงความเก่าแก่ของพื้นที่จากแอ่งทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่สู่ยอดเขาสูงในปัจจุบันโซน 4 : พลังงานขับเคลื่อนไทย

โรงไฟฟ้าแม่เมาะก่อตั้งบนพื้นที่ ซึ่งมีแหล่งทรัพยากรถ่านหินที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทย ต้นทุนทางธรรมชาติที่สำคัญ ต่อการผลิตกระแสไฟฟ้าแจกจ่ายสู่ประชาชนคนไทย การพัฒนาเทคโนโลยีตั้งแต่อดีต และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่กระบวนการผลิตถ่านหิน ไปจนถึงกระบวนการผลิตกระแสไฟฟ้า และมาตราการในการควบคุมและฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม โรงไฟฟ้าแม่เมาะจึงเป็นฐานการผลิตพลังงานไฟฟ้าที่สำคัญ เสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของประเทศโซน 5 : มุ่งสู่อนาคต

พลังงานไฟฟ้าผลิตโดยเชื้อเพลิงหลากหลายชนิด ทั้งจากเชื้อเพลิง ฟอสซิล พลังงานนิวเคลียร์ และพลังงานหมุนเวียน โดยใช้เทคโนโลยีในการผลิตกระแสไฟฟ้าที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับต้นทุนทางทรัพยากรในแต่ละพื้นที่ ซึ่งส่งผลต่อต้นทุนในการผลิตกระแสไฟฟ้า จึงมีความจำเป็นต้องบริหารจัดการพลังงานเชื้อเพลิง เพื่อสร้างความยั่งยืนและเสถียรภาพโซน 6 : จุดเปลี่ยนโลกและวิทยาศาสตร์พื้นฐาน

วิวัฒนาการและการค้นพบไฟฟ้าที่มีมานานนับพันปี จากการค้นพบไฟฟ้าสถิตย์สู่การพัฒนากระแสไฟฟ้า ที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน เพิ่มความสะดวกสบายในชีวิต และวิทยาศาสตร์พื้นฐานเพื่อเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับไฟฟ้าโซน 7 : แม่เมาะ และชุมชนที่อยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน

การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย แม่เมาะ กับกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกันกับชุมชน เพื่อการพัฒนาชุมชนโดยรอบ อ.แม่เมาะ โดยคำนึงถึงศักยภาพทางพื้นที่อัตลักษณ์ทางประเพณีและวัฒนธรรม ควบคู่กับวิถีชีวิตของคนโดยชุมชนในมิติทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมซึ่งในโซนต่าง ๆ มีเกมให้ผู้เข้าชมเล่น เพื่อจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องพลังงานไฟฟ้ามากยิ่งขึ้น และยังได้รับความสนุกสนานไปพร้อมกันโดยไม่รู้ตัว

Special Zone : ภาพยนตร์ 4 มิติ (4D Theater)

การนำเสนอเรื่องราวการทำเหมือง การผลิตไฟฟ้า รวมถึงการดูแลสภาพแวดล้อม ในรูปแบบการ์ตูนแอนนิเมชั่น นำเสนอเรื่องราวโดย “ต้น” เด็กชายผู้ซึ่งไม่สนใจในเรื่องการประหยัดพลังงาน แต่เมื่อเขาได้มาท่องเที่ยวที่เหมืองแม่เมาะ ทำให้ความคิดด้านการประหยัดพลังงานของเขาเปลี่ยนไป

นิทรรศการกลางแจ้ง (Out Door Exhibition)
มี 4 จุด ได้แก่

ลานแสดงเครื่องจักรหลัก ที่ใช้ในการทำเหมือง

ลานแสดงเครื่องจักรหลัก ที่ใช้ในการลำเลียง

ลานแสดงเครื่องจักรสนับสนุนการทำเหมือง

ลานแสดงล้อยางของเครื่องจักรขนาดต่าง ๆ

นอกจากนี้ ยังยังมีกิจกรรมให้เด็ก ๆ ได้สนุกสนานอย่าง ‘ลานสไลเดอร์’ ซึ่งเด็ก ๆ ชอบกันมาก โดย กฟผ. ได้ปรับลานกองดินทิ้งจากการเปิดหน้าดิน ของเหมืองลิกไนต์ ให้เป็นเสมือนยอดดอย ปูด้วยหญ้าเขียวขจี รายล้อมด้วยไม้ดอกไม้ประดับนานาชนิด เหมาะแก่การนั่งพักผ่อนและสังสรรค์กับครอบครัว

รอบการเข้าชม

รอบที่ 1 เวลา 09.00 น.
รอบที่ 2 เวลา 10.30 น.
รอบที่ 3 เวลา 13.00 น.
รอบที่ 4 เวลา 14.30 น.

ที่อยู่

พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษา เหมืองแม่เมาะฯ 801 หมู่ 6 ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง 52220

ติดต่อสอบถาม

โทร. : 054-254-930-35
อีเมล : [email protected]
เฟซบุ๊ก : พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษา–เหมืองแม่เมาะ
เว็บไซต์ : http://maemohmine.egat.co.th/museum/

เวลาทำการ

เปิดให้เข้าชมฟรี วันอังคาร–วันอาทิตย์ เวลา 09.00-16.00 น. หยุดวันจันทร์และวันหยุดนักขัตฤกษ์

สิ่งอำนวยความสะดวก

ลานจอดรถ ร้านอาหาร ร้านขายของที่ระลึก อารยสถาปัตย์เพื่อรองรับผู้พิการหรือผู้สูงอายุ และมีรถเข็นวีลแชร์ไว้บริการ

การเดินทาง

1.โดยรถยนต์ส่วนตัว จากกรุงเทพฯ ระยะทาง 599 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 7 ชั่วโมง โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 1 ผ่าน จ.พระนครศรีอยุธยา สิงห์บุรี ชัยนาท นครสวรรค์ กำแพงเพชร ตาก ตรงเข้าสู่ จ.ลำปาง  หรือ ใช้เส้นทางผ่านพิษณุโลก เด่นชัย เข้าสู่ จ.ลำปาง
จากตัวเมืองลำปาง ตามทางหลวงหมายเลข 1 สายลำปาง-เชียงราย พอถึงหลัก กม.ที่ 601 เลี้ยวขวาไปทางหลวงหมายเลข 11 สายลำปาง-อ.เด่นชัย ถึง หลัก กม.ที่ 10 ให้เลี้ยวซ้ายเข้าถนนผาลาด-แม่เมาะ  เลยไปอีก 6 กม. จะถึง กฟผ.แม่เมาะ

2.รถโดยสารประจำทาง มีรถโดยสารปรับอากาศและรถธรรมดา ออกจากสถานีขนส่งสายเหนือ (หมอชิต2) ถนนกำแพงเพชร 2 ทุกวัน

แล้วต่อรถตู้เข้าแม่เมาะ คิวรถตู้อยู่บริเวณใกล้ธนาคารกรุงเทพฯ สาขาลำปาง และร้านไทย-ไทโอสถ ถนนทิพย์วรรณ ตำบลหัวเวียง อำเภอเมืองลำปาง ตั้งแต่เวลา 06.00-18.00 น.

3.รถไฟ มีทั้งรถด่วนและรถเร็วสายกรุงเทพฯ-แม่เมาะ ออกจากสถานีรถไฟกรุงเทพ(หัวลำโพง) ทุกวัน มาลงที่สถานีรถไฟแม่เมาะ และเหมารถรับจ้างมาที่พิพิธภัณฑ์

4.เครื่องบิน มีบริการเที่ยวบินเส้นทางกรุงเทพฯ-ลำปาง ทุกวัน ใช้เวลาเดินทางประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วต่อรถเข้าไป