ชาวบ้านเตรียมล่ารายชื่อตรวจสอบโรงงานเอทานอลขยายบ่อกักเก็บน้ำวีนัส

ชาวบ้านในตำบลสมสะอาด อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์เตรียมล่ารายชื่อคัดค้านและตรวจสอบโรงงานเอทานอลของโรงงานน้ำตาลมิตรกาฬสินธุ์กลุ่มมิตรผลขยายบ่อกักเก็บน้ำวีนัส ระบุส่งกลิ่นเหม็นจนแทบขายบ้านหนี และขาดความจริงใจในการแก้ไขปัญหา ขณะที่โรงงานออกเอกสารชี้แจงเป็นการขยายบ่อเก็บน้ำวีนัส ไม่ใช่บ่อบำบัดน้ำเสีย อีกทั้งหยุดดำเนินการแล้ว เพระไม่ผ่านการประชาคม

จากกรณีตัวแทนชาวบ้านใน ต.สมสะอาด อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์รวมตัวกันคัดค้านการขยายบ่อบำบัดน้ำเสียเพิ่มของโรงงานเอทานอล ซึ่งตั้งอยู่ในโรงงานน้ำตาลมิตรกาฬสินธุ์ และอยู่ในกลุ่มมิตรผล พร้อมระบุว่าบ่อบำบัดน้ำเสียเดิมที่มีอยู่แล้วยังส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนและพื้นที่การเกษตรมากพออยู่แล้ว และหากมีการขยายบ่อบำบัดน้ำเสียเพิ่มขึ้นมาอีกยิ่งจะทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพคนในชุมชนเพิ่มขึ้น เนื่องจากขยายบ่อบำบัดน้ำเสียออกมาใกล้กับชุมชน

ล่าสุดเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2561 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า บริษัทมิตรผลไบโอฟูเอล จำกัด ซึ่งเป็นโรงงานเอทานอล และอยู่ในกลุ่มมิตรผล ได้ทำหนังสือชี้แจง โดยระบุว่า จากกรณีมีชาวบ้านเรียกร้องให้โรงงานเอทานอลหยุดดำเนินการขยายบ่อบำบัดน้ำเสียเพิ่มนั้น ทางโรงงานขอเรียนชี้แจงว่า บ่อที่กำลังมีการขยายเพิ่มเติมตามที่เป็นข่าว คือบ่อจัดเก็บวีนัส ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากกระบวนการผลิตเอทนอลและมีการจัดเก็บไว้ภายในโรงงาน เพื่อนำไปใช้เป็นสารปรับปรุงดินในไร่อ้อย

เนื่องด้วยที่ผ่านมาบ่อจัดเก็บวีนัสที่มีอยู่เดิมจำนวน 10 บ่อ มีตะกอนที่ก้นบ่อจำนวนมาก ส่งผลให้การจัดเก็บวีนัสได้น้อยลง โรงเอทานอลกาฬสินธุ์ จึงมีแผนการเพิ่มจำนวนบ่อจัดเก็บอีก 3 บ่อ เพื่อให้สามารถบริหารการจัดเก็บได้อย่างเพียงพอและมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยก่อนการดำเนินงานสร้างบ่อเพิ่มนั้นทางโรงงานได้ชี้แจงแผนการดำเนินงานกับ อบต.สมสะอาด และเริ่มดำเนินการขุดบ่อจัดเก็บความจุ 60,000 ลบ.ม.จำนวน 1 บ่อ ตั้งแต่วันที่ 23 มีนาคม 2561

อย่างไรก็ตามเมื่อโรงงานได้รับหนังสือแจ้งให้ระงับการขุดบ่อจาก อบต.สมสะอาด เมื่อวันที่ 26 เมษายน 2561 เพื่อให้โรงงานสอบถามความคิดเห็นจากชาวบ้านผ่านการจัดทำประชาคมในหมู่บ้านดงมัน ต.สมสะอาด และบ้านกกตาล ต.บัวขาว ทางโรงงานจึงได้หยุดการดำเนินการขุดบ่อวีนัสทั้งหมดทันที และภายหลังการพูดคุยกับชุมชนในวันที่ 3 พฤษภาคม 2561 แล้วพบว่า ชาวบ้านมีความวิตกกังวลกับการก่อสร้างดังกล่าว ทางโรงงานจึงได้ยุติโครงการขุดบ่อวีนัสเพิ่ม และเปลี่ยนเป็นการเสริมประสิทธิภาพให้กับบ่อจัดเก็บวีนัสเดิมที่มีอยู่ ได้แก่ การเสริมคันดินบนบ่อวีนัสให้มีความหน้าขึ้นเพื่อป้องกันการรั่วไหล พร้อมทั้งจัดการคลุ่มผ้าใบบ่อวีนัสให้มิดชิด ก่อนฤดูฝนที่กำลังจะมาถึง เพื่อป้องกันปัญหาเรื่องกลิ่น ซึ่งเป็นการดำเนินงานที่เพิ่มเติมจากมาตรการบริหารจัดการบ่อวีนัสที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน โดยทางโรงงานยืนยันว่ามีความเป็นห่วงและคำนึงถึงความปลอดภัยของชุมชนและสิ่งแวดล้อมเป็นสำคัญพร้อมรับฟังความคิดเห็นของชุมชนตามแนวทาง “ร่วมอยู่ ร่วมเจริญ”ที่ยึดมั่นมาโดยตลอด และได้เน้นย้ำให้ทุกการดำเนินงานเป็นไปตามมาตรฐานอย่างเคร่งครัด

ด้านนายชนะศักดิ์ ทองผนึก เจ้าหน้าที่ฝ่ายโรงงานสำนักงานอุตสาหกรรม จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า สำนักงานอุตสาหกรรม จ.กาฬสินธุ์ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบ พร้อมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแล้วพบว่า บริษัทมิตรผลไบโอฟูเอล จำกัด มีโครงการที่จะก่อสร้างบ่อสำหรับเก็บน้ำวีนัส (ปุ๋ยน้ำ) ที่เป็นผลพลอยได้จากการผลิตเอทานอลเพิ่มเติม จำนวน 3 บ่อ ซึ่งบ่อแรกปริมาตรความจุ 60,000 คิว และอีก 2 บ่อ ปริมาตรความจุ 100,000 คิว โดยการก่อสร้างจะทำการปั้นขอบคันดินสูงขึ้นกว่าระดับพื้นดินเดิม 6 เมตร ทำการบดอัดให้แน่น ปูก้นบ่อและปิดคลุมด้วยแผ่นพลาสติก ความหนา 1.5 มิลลิเมตร เพื่อป้องกันการซึมและป้องกันกลิ่นเหม็นไม่ไห้ปลิวไปรบกวนประชาชนที่อยู่อาศัยใกล้เคียง พร้อมได้เข้าปรึกษาหารือกับ อบต.สมสะอาดได้ข้อสรุปว่าไม่ต้องขออนุญาต แต่มีตัวแทนชุมชนและประชาชนที่อยู่อาศัยใกล้เคียงเกรงว่าจะสร้างความเดือดร้อนและส่งผลกระทบ อบต.สมสะอาดจึงได้มีหนังสือแจ้งให้หยุดดำเนินการและให้จัดทำประชาคมชาวบ้านดงมัน และบ้านกกตาลที่อยู่ใกล้เคียง ซึ่งการประชาคมที่บ้านดงมันไม่ผ่านมติ บริษัทมิตรผลไบโอฟูเอล จำกัด จึงได้หยุดดำเนินโครงการก่อสร้างบ่อสำหรับเก็บน้ำวีนัสตั้งแต่วันที่ 26 เมษายน 2561 และจากการตรวจสอบพื้นที่ที่ดำเนินการก่อสร้างของคณะเจ้าหน้าที่ไม่พบการดำเนินการก่อสร้าง ซึ่งเรื่องดังกล่าวจะรายงานไปยังผู้บังคับบัญชาต่อไป

ขณะที่นางเฉลย เพ็ญศรี อายุ 59 ปี ชาวบ้านดงมัน ต.สมสะอาด อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์ ซึ่งเป็นหนึ่งในชาวบ้านที่ได้รับความเดือดร้อน กล่าวว่า ที่ผ่านมาชาวบ้านทราบว่าทางโรงงานจะขยายบ่อบำบัดน้ำเสีย แต่ไม่ทราบว่าจะขยายบ่อกักเก็บน้ำวีนัส เพราะทางโรงงานขาดการประสัมพันธ์และทำความเข้าใจกับชาวบ้าน ทั้งนี้แม้ทางโรงงานจะทำการขยายบ่อกักเก็บวีนัส ไม่ใช่บ่อบำบัดน้ำเสียก็ตาม ชาวบ้านก็ไม่เห็นด้วยที่จะทำการขยาย เพราะไม่มีความจริงใจ เนื่องจากได้ดำเนินการขุดไปแล้ว 1 บ่อแล้วค่อยมาทำประชาคมภายหลัง และที่สำคัญที่ผ่านมาบ่อเดิมที่มีอยู่ก็ส่งผลกระทบกับชาวบ้านมาโดยตลอด โดยเฉพาะปัญหาเรื่องกลิ่นเหม็นและการรั่วซึม กลิ่นติดตามเสื้อผ้า บางคนต้องมีปัญหาระบบทางเดินหายใจ ซึ่งหลายคนทนกลิ่นเหม็นไม่ไหว โดยเฉพาะผู้สูงอายุ และเด็ก จนแทบจะขายบ้านขายที่ดินในราคาถูกย้ายหนี แต่ก็ไม่มีคนซื้อ เพราะไม่มีใครอยากมาอยู่ใกล้บ่อน้ำเหม็น ซึ่งมีเพียงโรงงานเท่านั้นที่จะกว้านซื้อ แต่ถ้าหากขายแล้วก็ไม่รู้ว่าจะอยู่อาศัยที่ไหน ดังนั้นชาวบ้านจึงอยากให้หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่เข้ามาตรวจสอบอย่างจริงจัง รวมทั้งสอบถามความเดือดร้อนของชาวบ้านสักนิดก็ยังดี ไม่ใช่มายืนดูเฉยๆแล้วพูดคุยกับทางโรงงานเพียงฝ่ายเดียวแล้วกลับไปรายงานให้ผู้บัญชาเท่านั้น อย่างก็ตามหากยังไม่ได้รับความชัดเจนจากทางโรงงานชาวบ้านก็พร้อมที่จะล่ารายชื่อคัดค้านการขยายบ่อและเรียกร้องให้มีการบริหารจัดการบ่อเก็บน้ำวีนัสอย่าให้ส่งผลกระทบกับประชาชนอีก

ด้านนายบรรจง กุลอาจศรี นายก อบต.สมสะอาด กล่าวว่า สำหรับเรื่องดังกล่าวทางอบต.ได้ทำหนังสือแจ้งไปยังโรงงานเพื่อให้หยุดการขยายบ่อกักเก็บน้ำวีนัส เพราะชาวบ้านว่าเกรงว่าจะได้รับผลกระทบและต้องการทำประชาคม ซึ่งทางโรงงานก็หยุดดำเนินการและทำประคมตามแจ้งไป แต่การประชาคมไม่ผ่านเพราะชาวบ้านไม่เห็นด้วย ทั้งนี้ล่าสุดได้รับแจ้งจากชาวบ้านว่าจะมีการล่ารายชื่อ เพื่อคัดค้านการขยายบ่อกักเก็บน้ำวีนัสให้ถึงที่สุด พร้อมทั้งเรียกร้องให้ทางโรงงานบริหารจัดการบ่อกักเก็บน้ำวีนัส และบ่อน้ำเสียให้มีประสิทธิภาพไม่ส่งกลิ่นเหม็นกระทบกับประชาชน อีกทั้งยังเรียกร้องให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาตรวจสอบระบบบ่อกักเก็บน้ำวีนัสและบ่อบำบัดน้ำเสียอย่างจริงจังด้วย อย่างไรก็ตามขณะนี้มีชาวบ้านบางส่วนเริ่มทยอยเข้ามาลงชื่อแล้ว