เชียงราย-จากกรณี พระพุทธรูปองค์ใหญ่นี้ถูกขุดพบในหาดทรายแม่น้ำโขงบริเวณดอนผึ้งคำ เมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว ตรงกันข้ามกับ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ของประเทศไทย ขุดค้นพบพระพุทธรูปสำริดองค์ใหญ่ โดยองค์แรกมีหน้าตักกว้างประมาณประมาณ 1.7 ถึง 2 เมตร สูงประมาณ 2 เมตร และอีกองค์กว้างประมาณ 1 เมตร โดยยังคงมีสภาพที่สมบูรณ์งดงาม เมื่อวันที่ 16 พ.ค. ที่ผ่านมา
วันที่ 17 พ.ค.2567 พระใบฎีกากษิพัฑฒิ สิริภทุโท (ครูบาอ๊อด) รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดป่ายาง สบยาบ ม.2 ต.แม่เงิน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ได้ออกมาเผยว่า ถึงกรณีที่มีการขุดพบพระพุทธรูปองค์ใหญ่ และที่ขุดได้ที่หาดทรายบริเวณริมโขงดอนผึ้ง ซึ่งได้สันนิฐานว่าบริเวณที่ขุดพบพระพุทธรูป สมัยโบราณเป็นเกาะดอนแท่น ซึ่งเชื่อมต่อเขตอำเภอเชียงแสนในปัจจุบัน และมีการจดบันทึกไว้ในสมัยเชียงแสน ว่าบริเวณดังกล่าวเป็นเกาะดอนแท่น ซึ่งสมัยก่อนบริเวณดังกล่าว เป็นที่ตั้งของวัดต่างๆราว 10 กว่าสวัด กระแสน้ำแรงขยายใหญ่ขึ้นเริ่มเปลี่ยนทิศ ได้กลื่นเกาะดอนแท่นหายไป จมอยู่ใต้ลำน้ำโขง และอีกหลายวัดสูญหาย ราว 200 ปี
ซึ่งการขุดค้นพบพระพุทธรูปนี้ เกิดจากน้ำได้แห้งคอด ทางชาวบ้านได้นำเครื่องจักรเข้าไปขุดทราย เพื่อนจะนำไปสร้างทางเข้าวัด ทางฝั่ง สปป-ลาว กระทั่งไปพบพระพุทธรูป รวมแล้วราว 200 กว่าองค์ ซึ่งถือเป็นการขุดพบครั้งใหญ่ที่เคยพบมา
เมืองเชียงแสนมีความเจริญรุ่งเรืองในสมัยพระพญาแสนพู กษัตริย์องค์ที่ 3 ของราชวงค์มังราย ได้ฟื้นฟูเมืองเชียงแสนขึ้นมาอีกครั้ง ด้วยยุคสมัยที่มีความเฟืองฟู เมืองเชียงแสน มีความมังคั่งจึงได้มีการสร้างวัด สร้างเมือง สร้างพระพุทธรูปขึ้นจำนวนมาก โดยพระพุทธรูปยุคนั้นเป็นศิลปะ พระสิงค์ 1 สิงค์ 2 ที่มีความาสวยงานที่สุดของล้านนา ต่อมา ได้นิยมพระพุทธรูปศิลปะช่างฝาง หรือเรียกว่างานศิลปะล้านนาผสมล้านช้าง ซึ่งเหมือนรูปลักษณะที่ขุดพบในฝั่งลาว สันนิฐานได้ว่า พระที่ถูกขุดค้นพบดอนทรายฝั่งลาว เป็นศิลปะล้านนาผสมล้านช้าง มีอายุราว 300-400 ปี ไม่เกิดนี้ ซึ่งพระพุทธรูปที่ขุดค้นพบได้เมื่อวาน พบว่ามีความคล้ายคลึง พระพุทธรูปวัดพื้นที่เชียงแสน และ อ.แม่จัน จากรูปทรง
