ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชาวบ้านหมากแข้ง ต.กกสะทอน อ.ด่านซ้าย จังหวัดเลย พื้นที่แห่งประวัติศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เสด็จฯมาคุ้มครองชาวบ้าน ทหาร ตำรวจ จากการโจมตีของผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ เมื่อ 44 ปีที่ผ่านมา
ชาวบ้านเล่าว่าเหตุการณ์ในวันนั้นแม้ผ่านมา 44 ปีเต็ม แต่เหมือนเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวาน แม้วันเวลาจะผ่านมากี่ปี แต่พวกเขายังคิดถึงพระองค์ทุกวันไม่เคยลืม ไม่มีวันไหนเลยที่จะไม่คิดถึงพระองค์ชาวบ้านรอดปลอดภัย และอยู่ดีกินดีจนถึงทุกวันนี้ เพราะพระองค์ ในยามนั้น เสียงปืน เสียงระเบิดที่โอบล้อมหมู่บ้านมาเกือบยี่สิบวัน ชาวบ้าน หวาดกลัว โดดเดี่ยว และสิ้นหวัง เข้าออกหมู่บ้านไม่ได้ ไม่รู้จะพึ่งใคร เฮลิคอปเตอร์ทหารถูกยิงตกที่บ้านผู้ใหญ่บ้าน ชาวบ้าน หนุ่มๆ ในหมู่บ้านจัดเวรยามอาสามาช่วยคุ้มครองเฮลิคอปเตอร์ลำนั้น ด้วยความหวาดหวั่น เฮลิคอปเตอร์จะระเบิดซ้ำ คนจะตาย ผู้ก่อการร้ายจะยิงถล่ม
ยามบ่ายของวันที่ 5 พฤศจิกายน 2519 เวลา 15.30 น. พระบาทก้าวแรกที่กระโดดจากเฮลิคอปเตอร์สัมผัสผืนดินหมากแข้ง ท้องฟ้าที่อึมครึมยามนั้น สว่างไสวทันที พระองค์ คือ แสงสว่าง พระองค์ คือ ขวัญ กำลังใจ พระองค์ คือ ผู้คุ้มครอง พระองค์ คือ ยามของหมู่บ้านหมากแข้งในคืนนั้น ท่ามกลางอากาศหนาวเหน็บติดลบสององศาเซลเซียส
เช้าวันที่ 6 พฤศจิกายน เสด็จฯ ปลอบขวัญ นักเรียน ครู ชาวบ้าน ที่โรงเรียนเย็นศิระบ้านหมากแข้ง และทรงย้อนกลับมาอีกครั้งในวันที่ 14 พฤศจิกายน เพื่อติดตามให้กำลังใจและพระราชทานสิ่งของ
ชาวบ้านยังจำคำสอนของพระองค์อยู่ในหัวใจตลอดมา ถ้าไม่มีพระองค์ในวันนั้นจะไม่มีบ้านหมากแข้งในวันนี้…วันนี้พวกเขาอยู่ดีกินดี มีสัมมาชีพ สร้างศูนย์เรียนรู้เกษตร ศูนย์เรียนรู้ทอผ้าไหม สร้างหมู่บ้านท่องเที่ยว พวกเขารวมตัวกันพัฒนาชุมชนกันอย่างไม่หยุดยั้ง…รักพระองค์ที่สุด คิดถึงพระองค์ตลอดเวลา
นี่ คือ คนของพระราชา…ที่ตั้งรกรากอยู่ที่นี่มาเกือบพันปี..คนหมากแข้งที่สืบเชื้อสายมาแต่พ่อขุนบาลเมืองและพ่อขุนบางกลางหาว ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์สุโขทัย สยามประเทศ
วันนี้ ชาวบ้านที่อยู่ในเหตุการณ์และได้อยู่ใกล้ชิดพระองค์ในยามนั้น ได้พากันมาน้อมรำลึก
ถึงพระมหากรุณาธิคุณที่พวกเขาไม่เคยลืม พวกเขาออกมานั่งรอเฝ้ารับเสด็จฯ และก้มกราบฝ่าพระบาท บนพื้นดิน ณ เวลา และ จุดที่พระองค์ทรงกระโดดจากเฮลิคอปเตอร์พระที่นั่งลงสู่บ้านหมากแข้ง พร้อมเปล่งเสียง “ทรงพระเจริญ” และความรู้สึกที่มีต่อพระองค์จากหัวใจของพวกเขา..
ในการนี้ แม่ครูป๊อด นายกองโทธารณา คชเสนี และคณะ ได้พาชาวบ้านมานั่งรอรับเสด็จฯ
ณ สถานที่จริงให้ตรงกับวันและเวลาเมื่อ 44 ปีที่แล้ว และน้อมรำลึกกราบฝ่าพระบาท ในวันแห่งประวัติศาสตร์สำคัญนี้ด้วย
